به طور کلی ما دو نوع دسته‌بندی در شرکت‌ها داریم :   1. شرکت‌های مدنی     2. شرکت‌های تجاری

شرکت‌های مدنی به آن دسته از شرکت‌هایی می‌گویند که خود دارای شخصیت حقوقی مستقل نیستند و حیات و وجود آنها  همچنین اعمال آنها وابسته به شرکا می‌باشد. این نوع شرکت‌ها در جایی ثبت نمی‌شوند  درست برعکس شرکت‌های تجاری دارای تابعیت و اقامتگاه نیستند. شرکت‌های مدنی بر اساس یک مال مشترک به وجود می‌آیند و بعد از افراز و یا تقسیم مال مشترک یا هر نوع تعیین تکلیف دیگر بین شرکا، ین شرکت منحل می‌گردد. به عنوان مثال هنگامی که فردی فوت می‌کند  از او خانه‌ای به جا مانده باشد، این خانه به ورثه فرد فوت شده منتقل می‌شود و بر همین اساس یک شرکت مدنی بین وراث به وجود آمده است. و ورثه به نسبت سهم خود در آن خانه دارای حق مالکیت هستند و زمانی که این خانه تعیین تکلیف شد، چه از طریق فروش و چه از طریق تقسیم کامل، این شرکت نیز منحل می‌گردد. ایجاد شرکت مدنی ممکن است به صورت قهری باشد یا به صورت اختیاری.

شرکت‌های تجاری نوع دیگری از شرکت‌ها هستند که برخلاف شرکت‌های مدنی، خود به صورت مستقل از موسسین و شرکا دارای شخصیت مستقل حقوقی هستند.  ین نوع شرکت‌ها باید حتماً در اداره ثبت اسناد و املاک کشور و واحد ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده و دارای اوراق رسمی اعم از اساسنامه، اظهارنامه و صورت جلسه مجمع عمومی موسسین  صورت جلسه اولین هیئت مدیره می‌باشد. که آن هم ورد تایید اداره ثبت شرکت‌ها واقع شده است. همانطور که گفته شد، این شرکت‌ها  دارای شخصیت حقوقی مستقل و اطلاعات  هویتی مجزا از سهامداران  همچنین دارای تابعیت و اقامتگاه می‌باشند. انحلال این نوع شرکت‌ها نیز تابع تشریفات خاص و زیر نظر قانون تجارت هست از قبیل انحلال، رای دادگاه و ورشکستگی و …

 به محض تشکیل و ثبت این نوع از شرکت‌ها بر اساس قانون، آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و روزنامه محلی منتشر شده و به اطلاع عموم خواهد رسید. بنا به تعاریف فوق مشخص شد ین نوع شرکت‌ها مستقلا  دارای حقوق و مزایا و مسئولیت‌های یک شخص کامل  هستند. ین نوع شرکت‌ها توسط دو رکن مدیریت و اداره می‌شوند که عبارتند از مجامع عمومی و هیئت مدیره که هر کدام از این ارکان وظایف و اختیارات خاص خود را دارد.

انواع شرکتها در قانون تجارت

انواع شرکتهای قانون تجارت بر 7 قسم اند که هر کدام ویژگی های خاصی دارند. به عنوان مثال مقدار سرمایه اولیه، حداقل تعداد شرکا، نحوه پرداخت سرمایه توسط هر یک از شرکا، حدود و مسئولیت هر کدام در برابر دیون شرکت، نحوه ارتباط آنها و نحوه نام­گذاری شرکت در هر نوع متفاوت است. در ادامه مقاله این ویژگی ها به صورت مختصر توصیف خواهند شد.

همانطور که گفته شد شرکت نوعی قرارداد است که بین حداقل دو نفر و برای انجام امور تجاری، بازرگانی، تولیدی و امثال آن منعقد می گردد. شرکت یک شخصیت حقوقی داشته و طبق قانون تجارت انواع مختلفی دارد. طبق ماده 20 قانون تجارت مصوب 1311، شرکتها بر 7 قسم هستند که عبارتند از: «شرکت سهامی، مسئولیت محدود، تضامنی، مختلط غیر سهامی، مختلط سهامی، نسبی، تعاونی تولید و مصرف»

هر کدام از انواع شرکت دارای ویژگی های خاصی هستند. افرادی که قصد ثبت شرکت دارند ابتدا باید با خصوصیات انواع شرکتهای قانون تجارت آشنا شده و متناسب با هدف کاری، تعداد شرکا و سایر شرایط مندرج در قانون، یکی را انتخاب نمایند. امروزه قسمت مهمی از فرآیند ثبت شرکت به صورت الکترونیکی انجام می شود. بنابراین لازم است جهت صرفه جویی در زمان و اطمینان از نتیجه، برای دریافت مشاوره و انتخاب بهترین گزینه، به موسسات یا وکلای ثبت شرکت مراجعه گردد.

توصیف انواع شرکتهای قانون تجارت

شرکت سهامی نوعی شرکت بازرگانی محسوب شده و مسئولیت هر کدام از صاحبان سهام، به مبلغ سهام اسمی آنها محدود می شود. در این نوع شرکت، تعداد شرکا نمی تواند کمتر از 3 نفر باشد و طبق ماده 4 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت، شرکت سهامی به دو نوع سهامی عام و خاص طبقه بندی می شود.

شرکت با مسئولیت محدود برای امور تجارتی تشکیل شده و هر شریک فقط به اندازه سرمایه خود در برابر قروض و تعهدات شرکت مسئولیت دارد. این نوع شرکت با حضور حداقل دو شریک ثبت و راه اندازی می گردد و انتقال سهم به دیگری فقط از طریق سند رسمی امکان پذیر است.

شرکت تضامنی با شراکت دو یا چند نفر ایجاد شده و مسئولیت آنها به صورت تضامنی است. یعنی اگر کل دارایی شرکت برای پرداخت و تسویه تمام قروض کافی نباشند، هر کدام از شرکا مسئول پرداخت کل قروض شرکت خواهند بود. در این نوع شرکت هیچ کدام از شرکا نمی تواند سهم خود را به فرد دیگری منتقل کند، مگر اینکه سایر شرکا رضایت داشته باشند.

شرکت مختلط بر دو نوع است. در شرکت مختلط سهامی برخی شرکا ضامن و برخی شرکا سهامی هستند. در شرکت مختلط غیرسهامی برخی شرکا مسئولیت تضامنی و برخی مسئولیت محدود دارند.

در شرکت نسبی نیز مسئولیت هر کدام از شرکا به اندازه سرمایه ای است که به شراکت گذاشته است. اگر دارایی های شرکت برای پرداخت دیون کافی نباشند، هر کدام از شرکا به نسبت سرمایه اش، مسئولیت دارد.

شرکت تعاونی تا حد زیادی با سایر انواع شرکتهای قانون تجارت متفاوت است. این نوع شرکت با مقاصدی همچون فروش اجناس برای مصارف زندگی و تقسیم نفع و ضرر بین شرکا متناسب با میزان خرید آنها، تشکیل می گردد.

مطالب مرتبط و زیرمجموعه وکیل دعاوی شرکتها